MSC’nin 23 Milyar Dolarlık Dev Satın Alma Anlaşması

İsviçre merkezli Mediterranean Shipping Company MSC, deniz taşımacılığının önde gelen şirketlerinden biridir. Hong Konglu liman işletmecisi CK Hutchison Ports ile mart ayının başında duyurduğu 23 milyar dolarlık dev satın alma anlaşması, sektörde büyük yankı uyandırdı. Ancak bu anlaşma artan eleştirilere de yol açtı. MSC, bu stratejik kararla küresel denizcilik sektöründeki liderliğini pekiştirmeyi amaçlıyor.

Küresel Liderlik Yarışı ve MSC’nin Yükselişi

Amerikalı varlık yöneticisi Blackrock ile iş birliği içinde olan MSC, 43 konteyner terminalini bünyesine katmayı hedefliyor. Bu terminal, dünya genelinde 23 farklı ülkede ve Çin ile Hong Kong dışında bulunuyor. Cenevre merkezli MSC, başarılı bir şekilde bu satın almaları gerçekleştirirse küresel lider konumuna yükselecek. Anlaşmanın mimarı ise MSC Başkanı Diego Aponte.

Analiz firması Linerlytica’ya göre, MSC bu anlaşma ile dünyanın en büyük konteyner terminal işletmecisi olacak. Brans uzmanı Alphaliner, MSC’nin hem gemi sayısı hem de konteyner kapasitesi açısından sektörde lider konumda olduğunu belirtiyor. Şirketin rakipleri arasında Maersk, PSA International, APM Terminals, DP World, Cosco ve CMA-CGM bulunmaktadır.

Çin’den Antitröst İncelemesi ve ABD’nin Bakış Açısı

Bu anlaşma, Panama Kanalı’ndaki stratejik Balboa ve Cristobal limanlarının da sahibi olan Panama Ports Company hisselerini içermektedir. ABD ve Çin için hayati olan bu su yolu, her yıl binlerce gemiye ev sahipliği yapmaktadır.

ABD Başkanı Donald Trump, Çin’in liman kontrolünün aşırı etkili olduğunu defalarca dile getirmiştir. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Panama’nın Çin etkisini sınırlamaması durumunda misilleme tehdidinde bulunmuştur. Washington yönetimi, İsviçreli taşımacılık şirketinin satın alma niyetini onaylamaktadır.

Fakat Çin’in bakış açısı farklıdır. Çin Antitröst Kurumu, anlaşmanın ulusal çıkarlar üzerindeki etkilerini araştırmak üzere bir soruşturma başlatmıştır. Çin medyası, bu anlaşmayı sert bir şekilde eleştirmektedir. Özellikle Panama terminallerinin kontrolünün ulusal güvenlik çıkarlarını doğrudan etkilediği için Çin yönetimini endişelendiriyor. Panama Kanalı da dünya genelinde kritik öneme sahip altyapılardan biridir.

Hutchison ve MSC, uzlaşma çözümü üzerinde çalışmaktadır. Çinli taşımacılık şirketlerinin de MSC konsorsiyumuna katılmayı düşündüğü ifade edilmektedir. MSC’nin düzenleyicileri ikna etmek için bazı terminallerden vazgeçebileceği konuşulmaktadır.

Panama Kanalı İdaresi’nden Yoğunlaşma Uyarısı

Panama Kanalı İdaresi Başkanı Ricaurte Vasquez, pazar yoğunlaşmasının potansiyel risklerine dikkat çekmektedir. Vasquez, MSC’deki önemli bir terminal yoğunlaşmasının Panama’nın rekabet gücüne zarar vereceğini ve tarafsızlık ilkesine uygun olmadığını belirtmektedir. Ayrıca, şirketlerinin sektöre girmeyi ve yeni bir konteyner terminali inşa etmeyi önermektedir.

2024 yılında Drewry tarafından yayımlanan bir rapora göre, küresel ölçekteki en büyük yedi terminal operatörü, konteyner elleçlemesinin yüzde 40’ını kontrol etmektedir. MSC Grubu, 2022 yılında Africa Global Logistics’i satın alarak en hızlı büyüyen şirketlerden biri olmuştur.

Rekabet Endişeleri ve MSC’nin Genişleme Stratejisi

Rakipler, MSC’nin piyasa gücünü kullanarak küçük rakipleri dezavantajlı duruma düşürebileceğinden endişe etmektedir. Kargo tahliye fiyatlarının artması beklenmektedir. Destekçiler ise terminallerin gelecekte ayrımcılık yapılmadan yönetileceğini vurgulamaktadır.

MSC’nin genişleme stratejisini destekleyen Mordor Intelligence danışmanlık firması, konteyner sektörünün piyasa büyüklüğünün yakın gelecekte artmasını beklemektedir. MSC için Hutchison anlaşması, büyük bir fırsat sunmaktadır. Şirket, Hamburg Liman İşletmecisi HHLA’ya ortaklıkta rakip Klaus-Michael Kühne’yi geride bırakmıştır.

MSC’nin dikey entegrasyon stratejisi, ticari sinerjilerin artmasını sağlayacaktır. Şirket ayrıca, önemli verilere de erişim sağlayarak avantaj elde edecektir. Ayrıca, yeni liman tesisleri MSC’ye kritik pazarlarda önemli bir rekabet avantajı sağlayacaktır.